جای خالی هنر ایرانی در طراحی لباس ورزشکاران المپیک

 روز گذشته عکسی بی‌کیفیت و با قاب‌بندی نامناسب با عنوان لباس رژه رسمی بانوان ورزشکار منتشر شد که نشان می‌داد این بار هم لباس طراحی شده فاقد هرنوع نمادی است که بتواند نشان‌دهنده بخشی از فرهنگ و هنر ایران باشد؛ هرچند که طراحی این لباس از سوی هیچ نهادی نیز تایید نشده است.

درست است که تمام لباس‌هایی که اعضای کاروان اعزامی به المپیک در طول دوره اقامت خود در پاریس می‌پوشند، باید مبتنی بر اصول و قواعد مشخصی طراحی شود تا نشان‌دهنده فرهنگ ایرانی باشد، اما لباسی که قرار است، ورزشکاران در مراسم رژه رسمی بپوشند از اهمیت ویژه‌تری برخوردار است و باعث می‌شود کشور‌های مختلف برای طراحی بهترین لباس از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی کنند. البته به نظر می‌رسد این‌بار هم به سیاق دو دوره قبل، طراحی لباس ورزشکاران ایرانی چندان مورد توجه قرار نگرفته است.

در همین زمینه صغری اسدی _ عضو هیات علمی دانشکده فنی شریعتی و طراح لباس _ گفت: به طور کلی در سفرِ ایرانیان به خارج از کشور، موارد مختلفی از جمله پوشاک می‌تواند نشان‌دهنده آداب و رسوم و فرهنگ ما باشد. اگر قرار باشد این حضور در سطح جهانی اتفاق بیفتد، این تاثیرگذاری اهمیت بیشتری هم پیدا می‌کند و همه کشور‌ها تلاش خود را می‌کنند تا به بهترین نحو در یک رویداد جهانی حاضر شوند.

او با تاکید بر اینکه طراحی لباس برای حضور در رویداد‌های هنری و ورزشی جهانی می‌تواند نشان دهنده فرهنگ هر کشور باشد، اظهار کرد: با این وجود متاسفانه در چند سال اخیر روند طراحی لباس برای رویداد‌های جهانی همچون المپیک چندان مناسب نبوده است و حتی به یاد داریم لباس‌های طراحی شده در سالیان قبل انتقادات فراوانی هم در پِی داشت.

این طراح لباس ادامه داد: علی‌رغم اینکه در کشور ایران به لحاظ هنری آثار مهمی در معماری، نقش فرش، نقوش کاشی و... داریم و کشور‌های خارجی هم از این نمونه‌ها در طراحی لباس‌های خود ایده می‌گیرند، اما ما از این ظرفیت غلفلت کرده‌ایم. مهم است پیش از آغاز کار طراحی و دوخت، صلاحیت و توانمندی طراح بررسی شود؛ چرا که این لباس‌ها قرار است در ابعاد جهانی، ویترینی از ایران را به نمایش بگذارند.

اسدی تاکید کرد: در این زمینه باید کار به شکل کارشناسی شده پیش برود و طرح نهایی از نظر رنگ، پارچه، دوخت، تن‌خور و... در یک گروه و یا کمیته مشخص با حضور افراد صاحب‌نظر مورد بررسی قرار گیرد. 

او با اشاره به اینکه از ظرفیت پوشاک اقوام هم برای طراحی لباس‌هایی که قرار است در مجامع بین‌المللی استفاده کنیم، غفلت کرده‌ایم، گفت: به دنبال همین موضوع گاهی حتی کپی‌برداری از آثار سایر کشور‌ها در طراحی این لباس‌ها را شاهد هستیم، در حالی که اگر از آنچه که در فرهنگ و هنر خودمان داریم استفاده کنیم لازم به تقلید نیست و خروجی آثار هم زیبا و باکیفیت خواهد بود.

او با تاکید بر اینکه باید شایسته‌سالاری مقدم بر رانت و رابطه باشد، تصریح کرد: علی‌رغم اختلاف نظر‌هایی که ممکن است افراد با یکدیگر داشته باشند، اما باید به جهت هدف والاتر که طراحی لباس مناسب برای یک رویداد جهانی است، از فردی دعوت به کار شود که می‌تواند به این هدف کمک کند. حضور افرادی که صلاحیت کافی برای این کار را ندارند و صرفا بر اساس روابط مشغول به کار می‌شوند، می‌تواند نتایج آسیب‌زایی به دنبال داشته باشد.

این عضو هیات علمی دانشکده فنی شریعتی گفت: از سوی دیگر در هیچ دوره‌ای برای طراحی لباس ورزشکاران از ظرفیت دانشگاه‌ها، پژوهش‌های دانشجویی و ... استفاده نمی‌شود و کسی به ما دانشگاهیان مراجعه نمی‌کنند و این موضوع واقعا ناراحت‌کننده است. جامعه دانشگاهیان نمی‌خواهند کاری را به نام خود تمام کنند. ما و حتی جامعه طراحان لباس می‌خواهیم لباسی که قرار است در ابعاد بین‌المللی دیده شود، بتواند نماینده فرهنگی مناسبی برای ایران باشد. به هر حال بحث آبروی یک مملکت در میان است و اگر کسی توانمندی کافی ندارد، نباید کار کند.

اسدی ادامه داد: امیدوارم برای سال‌های بعد از افراد توانمند در هر دانشگاه برای طراحی و دوخت لباس ورزشکاران المپیکی کمک بگیرند. طراحی، دانش الگو و دوخت است بنابراین باید یک مجموعه کار کنند تا نظر یک شخص اعمال نشود، زیرا نظر مجموعه تخصصی‌تر خواهد بود.

منبع: ایسنا