در پی شهادت یحیی سنوار رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین و مغز متفکر عملیات طوفان الاقصی در روز ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳ که نقش برجسته‌ای در فرماندهی نظامی حماس داشت و یکی از مهمترین شخصیت‌های عرصه داخلی فلسطین بود، گمانه زنی‌ها درباره جانشین وی افزایش پیدا کرده است.

پس از شهادت یحیی سنوار اسامی متعددی برای جانشینی وی و فرماندهی حماس مطرح شده است. افرادی که نقش محوری در ایجاد ساختار سیاسی و نظامی حماس داشته‌اند و ممکن است رهبری حماس در آینده به آنها سپرده شود.

محمد ضیف

رژیم صهیونیستی دست کم هفت بار طی سال‌های ۲۰۰۱، ۲۰۰۲، ۲۰۰۳،۲۰۰۶، ۲۰۱۴، ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ تلاش کرده محمد ضیف را ترور کند که تمامی این اقدامات با شکست مواجه شده است.

ضیف از برجسته‌ترین شخصیت‌های تحت تعقیب رژیم صهیونیستی است و سرویس‌های جاسوسی این رژیم تلاش زیادی برای به شهادت رساندن او انجام می‌دهند.

در سپتامبر سال ۲۰۲۲ و در حمله موشکی رژیم صهیونیستی به چند خودرو در منطقه شیخ رضوان غزه، وی از این عملیات ترور جان سالم به در برد و مجروح شد.

حماس در آگوست ۲۰۲۳ اعلام کرد که همسر و فرزند ۷ ماهه ضیف در حملات رژیم صهیونیستی که برای ترور وی انجام شده بود، به شهادت رسیده‌اند. اما ضیف در محل حمله حضور نداشته است.

محمد ضیف قدرت بالایی در فعالیت‌های محرمانه دارد و نقش قدرتمندی در توانمندی‌های نظامی حماس داشته است. او تاکتیک‌های نظامی منحصر به فردی را در فرماندهی گردان‌های شهید عزالدین قسام به اجرا گذاشته و نقش برجسته‌ای در تقویت تسلیحاتی حماس داشته است.

این مقام حماس به ندرت از طریق پیام‌های صوتی در رسانه‌ها ظاهر می‌شود و پیام‌های خود را در خصوص عملیات نظامی صادر می‌کند.

مروان عیسی

مروان عیسی جانشین فرمانده کل گردان‌های عزالدین قسام و عضو دفتر سیاسی و نظامی جنبش حماس است. او نیز یکی از برجسته‌ترین افراد تحت تعقیب رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود که نقش اساسی در تقویت توانمندی‌های نظامی حماس ایفا کرده و تهدیدی واقعی برای اسرائیل است.

رژیم صهیونیستی در مارس ۲۰۲۳ مدعی شد که این شخصیت فلسطینی را به شهادت رسانده، اما حماس این ادعا‌ها را تأیید نکرد. وی یکی از ارکان مهم تصمیم سازی‌های نظامی و دست راست محمد ضیف و نفر دوم گردان‌های قسام به شمار می‌رود. او در جریان انتفاضه اول فلسطین به زندان رژیم صهیونیستی افتاد و ۵ سال را در زندان سپری کرد.

رژیم صهیونیستی مروان عیسی را به عنوان یکی از برجسته‌ترن چهره‌های حماس در «جنگ مغزها» ضد اسرائیل می‌شناسد و او را «مرد عمل» نامگذاری کرده است. وی هوش و توانمندی بالای عملیاتی و جسمی دارد، تا جایی که صهیونیست‌ها معتقدند که او می‌تواند پلاستیک را به آهن تبدیل کند! این بیان، نشان دهنده هوش بالای وی در توسعه توانمندی‌های تسلیحاتی حماس و عبور از شرایط سخت است.

خلیل الحیه

خلیل الحیه معاون یحیی سنوار و یکی از برجسته‌ترین رهبران جنبش حماس در روند فعالیت‌های سیاسی و نظامی است. او اخیراً مسئول مذاکرات غیر مستقیم با رژیم صهیونیستی در خصوص آتش بس بوده و یکی از شخصیت‌های اصلی در تصمیم گیری در خصوص این مذاکرات به شمار می‌رود.

خلیل الحیه نیز بار‌ها از تلاش رژیم صهیونیستی برای ترور جان سالم به در برده است. در سال ۲۰۰۷ رژیم صهیونیستی به منزل وی حمله کرده و تعدادی از افراد خانواده اش را به شهادت رسانده است. در حمله‌ای دیگر از سوی رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۱۴ پسر بزرگ وی به شهادت رسیده است.

خالد مشعل

خالد مشعل یکی از عناصر مؤثر در تشکیل جنبش حماس به شمار می‌رود که از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۱۷ ریاست دفتر سیاسی حماس را بر عهده داشته است. او بعد از ترور شیخ احمد یاسین مؤسس حماس در سال ۲۰۰۴ به دست رژیم صهیونیستی رهبری این جنبش را بر عهده گرفت. وی معتقد است که مقاومت مسلحانه و مبارزات سیاسی رکن اساسی در آزادسازی اراضی اشغالی فلسطین است. او از زمان تأسیس حماس، عضو دفتر سیاسی این جنبش بوده است.

مشعل بعد از اینکه کشور اردن دفتر حماس در عمان را مسدود کرد، به قطر رفت. او سپس مدت‌ها در سوریه بود تا اینکه در سال ۲۰۱۲ بار دیگر دفتر سیاسی حماس را به قطر منتقل کرد.

محمود الزهار

محمود الزهار نیز یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار در جنبش حماس است که بار‌ها هدف ترور و بازداشت از سوی رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان فلسطین قرار گرفته است. وی یکی از شخصیت‌هایی است که اسرائیل همواره تلاش داشته او را ترور کند.

در سپتامبر سال ۲۰۰۳ جنگنده‌های رژیم صهیونیستی منزل وی در شهر غزه را موشک باران کردند. در این حمله پسر بزرگ و محافظ وی به شهادت رسیدند و همسر و دخترش نیز مجروح شدند و منزل به صورت کامل تخریب شد، اما او از این حمله جان سالم به در برد. پسر دوم وی نیز در حملات رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۰۸ به شهادت رسیده است.

الزهار پیش از این بار‌ها اسیر شده بود. او در سال ۱۹۸۸ به دست رژیم صهیونیستی اسیر شد و در سال ۱۹۹۶ نیز به دست تشکیلات خودگردان اسیر شد و به شدت مورد شکنجه قرار گرفت. بعد از پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین در سال ۲۰۰۵ که به نخست‌وزیری اسماعیل هنیه منجر شد، محمود الزهار وزیر خارجه بود.

محمد شبانه

محمد شبانه معروف به ابو انس یکی از مهم‌ترین فرماندهان نظامی گردان‌های عزالدین قسام به شمار می‌رود. وی فرماندهی گردان رفح در جنوب غزه را برعهده دارد و یکی از شخصیت‌های اساسی گسترش شبکه‌های تونلی حماس به شمار می‌رود که نقش اساسی در تقویت توانمندی‌های نظامی حماس داشته است.

شبانه نیز در عملیاتی که به اسارت گلعاد شالیت نظامی صهیونیست منجر شد، مشارکت ویژه‌ای داشت و از تونل‌های غزه نیز در این عملیات استفاده شد. شبکه تونلی حماس که وی مسئول اجرای آن است، یکی از تهدیدات استراتژیک رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود و حماس از این تونل‌ها برای انجام حملات غافلگیر کننده و نفوذ به اراضی دشمن استفاده می‌کند. شبانه نیز یکی از افراد تحت تعقیب رژیم صهیونیستی با شمار می‌رود.

روحی مشتهی

روحی مشتهی یکی از افراد نزدیک به یحیی سنوار و از فرماندهان جنبش حماس است. او نقش مهمی در تأسیس اولین سیستم امنیتی جنبش حماس در اواخر دهه ۸۰ قرن گذشته داشته است. او همچنین مسئول شناسایی جاسوسان رژیم صهیونیستی در اراضی فلسطین بوده و نقش اساسی در تقویت توانمندی‌های امنیتی جنبش ایفا کرده است.

وی سال‌ها در زندان‌های رژیم صهیونیستی بود و در سال ۲۰۱۱ در عملیات تبادل با گلعاد شالیت آزاد شد. وی مسئولیت‌های مهمی در حماس داشته که از جمله آنها هماهنگی‌های امنیتی بین حماس و مسئولان مصری بویژه در خصوص گذرگاه رفح و دیگر مسائل امنیتی بوده است.

محمد سنوار

محمد برادر یحیی سنوار و یکی از قدیمی‌ترین و برجسته‌ترین فرماندهان گردان‌های عزالدین قسام شاخه نظامی حماس است. او به ندرت رسانه‌ها ظاهر می‌شود و نقش اساسی وی در عملیات نظامی حماس، از او یک فرد مهم در داخل جنبش ساخته است. او در سال ۱۹۹۱ به حماس پیوست و یکی از اعضای اصلی ستاد مرکزی حماس بود.

به گزارش الجزیره، محمد سنوار نیز بار‌ها هدف ترور‌های ناکام رژیم صهیونیستی قرار گرفته و از این ترور‌ها که با استفاده از حملات هوایی و بمب انجام شده، جان سالم به در برده است. تازه‌ترین این ترور‌ها در سال ۲۰۲۱ انجام شد.

وی مغز متفکر عملیات حماس در حمله به یک موقعیت نظامی صهیونیست‌ها در گذرگاه کرم ابو سالم در سال ۲۰۰۶ و به هلاکت رساندن چند صهیونیست و به اسارت گرفتن یک نظامی صهیونیست بود که ۵ سال در اختیار حماس بود و در یک عملیات تبادل اسرا با بیش از هزار اسیر فلسطینی از جمله یحیی سنوار مبادله شد.

منبع: مهر